Rechter
Informatie over het beroep, opleidingen, competenties, arbeidsmarkt en meer...
Inhoudsopgave
Beroep rechter
• Wat doet een rechter
• Werken als rechter
• Met wie heeft een rechter te maken
• Verschillende rechters
• In hoger beroep gaan
• Rechter worden
• Film: rechter aan het woord
• Film: rechter worden
Opleidingen tot Rechter
Bedrijven waar een Rechter werkzaam kan zijn
Competenties Rechter
Arbeidsmarktperspectief en doorgroeimogelijkheden als Rechter
Arbeidsvoorwaarden en salaris Rechter
Eigen bedrijf starten als Rechter
Boekhoudprogramma vergelijken Rechter
Beroep rechter
Een rechter is een magistraat, die rechtspreekt na een zorgvuldige afweging, met inachtneming van de wet, bestaande jurisprudentie, de rechtsleer en gewoonte. Met "gewoonte" bedoelt men het gewoonterecht. Het gewoonterecht is een bepaalde gewoonte, die kan leiden tot bepaalde rechtspraak. Gewoonterecht komt tegenwoordig steeds minder vaak voor, omdat we tegenwoordig steeds vaker met geschreven wetten te maken hebben en niet meer met gewoonte. Een rechter spreekt dus recht en zal er op toezien dat de wet op de juiste manier geïnterpreteerd en gevolgd wordt. Een rechter is een magistraat, wat betrekking heeft op een verkozen of benoemd openbaar bestuursambt. Binnen het magistraat kennen we de staande magistratuur, de zittende magistratuur en de schrijvende magistratuur. Rechters behoren toe tot de zittende magistratuur en officieren van justitie tot de staande magistratuur. De griffier behoort tot de schrijvende magistratuur. Een rechter is werkzaam binnen de sector strafrecht, civiel recht of het bestuursrecht. Daarnaast kan een rechter werkzaam zijn binnen het kantonrecht, wat betrekking heeft op verschillende rechtsgebieden, namelijk het civiel recht en strafrecht. In het kort kunnen we de werkzaamheden van een rechter het beste omschrijven als het nemen van beslissingen in zaken als partijen hierom vragen. Een rechter zal alleen naar de feiten, de wet en de omstandigheden kijken om uitspraak te kunnen doen. Over het algemeen is het zo dat rechters aangemerkt moeten worden als specialist of generalist. Dat rechters aangemerkt kunnen worden als generalist komt, omdat rechters regelmatig wisselen van rechtsgebied. De benaming rechter moet verder wel vrij algemeen gezien worden, omdat rechters binnen verschillende rechtsgebieden werkzaam kunnen zijn. Het is wel zo dat alle rechters verantwoordelijk zijn voor het recht spreken. Alle rechters zijn verplicht om een oordeel uit te spreken over een concreet geschil met inachtneming van de wet en bestaande jurisprudentie.
Wat doet een rechter
Een rechter is dus een magistraat, die rechtspreekt als er sprake is van een concreet geschil tussen partijen. Binnen Nederland bestaan er verschillende rechtsgebieden, namelijk bestuursrecht, civiel recht en strafrecht. Het kantonrecht is officieel gezien geen rechtsgebied, maar is wel een bijzondere vorm van rechtspraak en komt voor bij alle rechtbanken. Kantonrechters zijn rechters die werkzaam zijn binnen het civiel recht en het strafrecht. Omdat kantonrecht betrekking heeft op verschillende gerechtsgebieden zijn de meeste kantonrechters ervaren rechters, die over veel kennis beschikken. Een kantonrechter kan bijvoorbeeld te maken krijgen met huurzaken, arbeidszaken, consumentenaankopen, consumentenkredietzaken en lichtere strafzaken, zoals wildplassen of een verkeersovertreding.
Werken als rechter
Als rechter kan je werkzaam zijn binnen verschillende rechtsgebieden en het komt voor dat rechters veranderen van rechtsgebied. Dit doen rechters over het algemeen om hun kennis te verbreden en om scherp te blijven als rechter. Onafhankelijkheid is als rechter een absolute must en daarom worden rechters binnen Nederland voor het leven benoemd, zodat rechters niet bang hoeven te zijn voor hun baan als ze een uitspraak doen, die sommige mensen wellicht niet goed zal bevallen. Een rechter kan wel ontslagen worden, maar alleen in heel bijzondere gevallen. Het zogenaamde wraken (belangenverstrengeling), dat de afgelopen jaren steeds bekender is geworden, betekent niet dat een rechter ontslagen wordt, maar kan er wel voor zorgen dat een rechter vervangen wordt door een andere rechter. Dit wordt gedaan om alle schijn van partijdigheid te voorkomen. Rechters worden binnen Nederland door het staatshoofd benoemd voor het leven. De term "voor het leven" komt in de praktijk neer op de respectabele leeftijd van zeventig jaar en is dus eigenlijk niet levenslang.
Met wie heeft een rechter te maken
Een rechter kan met verschillende personen en vertegenwoordigers te maken krijgen binnen zijn of haar werkzaamheden. Denk bijvoorbeeld aan strafrechtadvocaten, die verdachten bijstaan, aan officiers van justitie, die mensen of bedrijven vervolgen, aan griffiers, die de rechters helpen met zijn of haar werkzaamheden, aan deskundigen, die ingeroepen worden en aan verschillende ambtenaren, zoals belastinginspecteurs, leerplichtambtenaren, politieagenten, sociaal rechercheurs, reclasseringswerkers en handhavingsjuristen. Met welke mensen en deskundigen een rechter te maken heeft kan verschillen per gerechtsgebied. Tegenwoordig komt het ook steeds vaker voor de rechters eerst proberen om partijen tot elkaar te brengen door middel van mediation. Dit doen rechters, omdat het belangrijk is dat partijen er eerst zelf alles aan doen om een conflict op te lossen. Als partijen er onderling uitkomen is er meestal geen rechtszaak nodig, wat ook gunstig is voor de werkdruk van rechters. Bij mediation lossen partijen dus hun eigen conflict op zonder dat een rechter uitspraak hoeft te doen. Mediation kan nuttig zijn voor beide partijen, omdat in dat geval een rechter geen harde uitspraak hoeft te doen.
Verschillende rechters
Er zijn verschillende rechters, waaronder de gewone rechter, de politierechter, de kinderrechter, de kantonrechter, de plaatsvervangende rechter en de rechter-commissaris. Deze verschillende rechters behandelen verschillende rechtsgebieden, die ook afhankelijk kunnen zijn van de zwaarte van mogelijke overtredingen en/of strafbare feiten. Een politierechter is bijvoorbeeld een gewone rechter, die alleen strafzaken zal behandelen waarvoor niet meer dan een jaar onvoorwaardelijke gevangenisstraf opgelegd kan worden. Daarnaast kennen wij nog de bijzondere arbitragezaken waarbij een rechter betrokken is. Binnen arbitragezaken moet een rechter als particulier gezien worden, die een geschil beslecht tussen partijen. Arbitrage is alleen mogelijk als alle partijen een overeenkomst hebben afgesloten. De uitspraak zal gedaan worden door de arbitragerechter en is bindend voor alle partijen. Als iemand zich niet houdt aan de uitspraak moet men naar een gewone rechter om dit af te dwingen.
In hoger beroep gaan
Als iemand het niet eens is met een uitspraak van een rechter kan de persoon in hoger beroep gaan. Het hoger beroep zal meestal niet plaatsvinden in een gewone rechtbank, maar bij het Gerechtshof. De rechters, die werkzaam zijn voor het Gerechtshof noemt men geen rechter, maar Raadsheer. Ook vrouwelijke rechters worden binnen een Gerechtshof raadsheer genoemd. Het in hoger beroep gaan na een uitspraak brengt nogal eens verwarring, omdat redelijk veel mensen denken dat Raadsheren de uitspraak makkelijk ongedaan maken of bijvoorbeeld de opgelegde straf zullen versoepelen.
Het is een misverstand om te denken dat het Gerechtshof zomaar uitspraken ongedaan maakt. Raadsheren binnen het Gerechtshof bekijken over het algemeen alleen of de juiste procedures gehanteerd zijn, of de wet op de juiste manier toegepast is en bekijken of er voldoende rekening is gehouden met bestaande jurisprudentie. Het is niet zo dat Raadsheren nadrukkelijk kijken naar de hoogte van straf. Mocht blijken dat een lagere rechter wel bepaalde zaken vergeten is of de wet verkeerd geïnterpreteerd heeft kan er een andere uitspraak volgen. Denk bijvoorbeeld aan het verlagen van een straf of aan het verplichten dat een zaak opnieuw bekeken moet worden.
Rechter worden
Om rechter te worden, moet je eerst de opleiding RAIO volgen, wat staat voor Rechterlijk Ambtenaar in Opleiding. Naast formele vereisten zijn er ook persoonlijke vereisten. Je moet analytisch sterk zijn, een goed juridisch inzicht hebben en in staat zijn om beslissingen te nemen. Ook moet je kunnen omgaan met hoge werkdruk en beschikken over goede communicatieve vaardigheden. Deze vaardigheden worden beoordeeld aan de hand van een analytisch/cognitieve test en een voorgesprek. Daarnaast volgt er een assessment op basis hiervan. Vanzelfsprekend moet je ook over de juiste studie beschikken en de Nederlandse nationaliteit hebben.
Film: rechter aan het woord
Film: rechter worden
Opleidingen tot Rechter
Wie een carrière ambieert als rechter zal de opleiding "rechter in opleiding (rio)" moeten doorlopen. Deze opleiding is alleen toegankelijk wanneer je bezit over de universitaire opleiding rechtsgeleerdheid. Daarnaast is het van belang dat je over voldoende werkervaring beschikt, omdat je anders niet toegelaten zal worden tot de opleiding. Over het algemeen zal je minimaal over vijf jaar werkervaring moeten beschikken voordat je toegelaten zal worden tot de opleiding. Van deze vijf jaar moet je overigens minimaal twee jaar buiten de gerechtelijke organisatie gewerkt hebben. De opleidingsduur als rechter in opleiding (rio) kan per kandidaat-rechter verschillen, maar zal over het algemeen tussen de vijftien maanden en drie jaar in beslag nemen.
Bedrijven waar een Rechter werkzaam kan zijn
Een rechter is niet werkzaam voor bedrijven, maar is werkzaam voor de rechtelijke macht. De rechtelijke macht kan betrekking hebben op een rechtbank, het gerechtshof, de Hoge Raad of heeft betrekking op bijzondere colleges. Bijzondere colleges behandelen bijvoorbeeld zaken, die te maken hebben met het ambtenarenrecht of zaken, die te maken hebben met economisch bestuursrecht. Denk hierbij aan een toezichthouder, die een boete opgelegd heeft aan een boer voor misbruik van landbouwsubsidies of aan een toezichthouder, die een boete opgelegd heeft aan een telecomaanbieder of zorgaanbieder.
Competenties Rechter
De belangrijke competentie van een rechter is onafhankelijkheid, omdat de rechtspraak daarom draait. Daarnaast moet een rechter over veel ervaring en juridische kennis beschikken. Omdat een rechter te maken heeft met verschillende burgers, advocaten en collega's moet een rechter beschikken over goede communicatieve vaardigheden. Ook een goed analytisch vermogen mag als rechter niet ontbreken, zodat je de bijzaken weet te onderscheiden van de hoofdzaken. Een andere belangrijke competentie is motivatie, omdat het beroep rechter veel kan vragen van mensen. Algemeen belangrijke woorden zijn luisteren, lezen, controleren, waakzaamheid, waarheidsvinding, besluitvaardigheid, daadkracht, inzicht, samenwerken, overwicht, plannen, organiseren en bijscholing. Als laatste is het ook belangrijk om conflictbeheersing en stressbestendigheid te benoemen. Vanzelfsprekend heeft een rechter ook te maken met vaste beroepscompetenties.
Arbeidsmarktperspectief en doorgroeimogelijkheden als Rechter
Het arbeidsmarktperspectief van een rechter is goed te noemen, maar de functie rechter zal niet voor iedereen weggelegd zijn, omdat lang niet iedereen toegelaten wordt tot de opleiding. Over het algemeen moet je over bijzondere competenties en talent beschikken wil je worden toegelaten tot de opleiding. De doorgroeimogelijkheden van een rechter moeten gezien worden in het mogen voeren van belangrijke zaken, het fungeren als teamleider of het werkzaam zijn voor een hoger gerechtshof. Vanzelfsprekend kan een rechter ook promoveren als wetenschapper.
Arbeidsvoorwaarden en salaris Rechter
De arbeidsvoorwaarden van rechters zijn grotendeels geregeld in de Wet rechtspositie rechterlijke ambtenaren (Wrra) en het op die wet gebaseerde Besluit rechtspositie rechterlijke ambtenaren (Brra). Het salaris al rechter kan erg variëren, maar zal grofweg uitkomen tussen de 4000 en 8000 bruto per maand, afhankelijk van leeftijd, opleidingen en verdere specifieke verantwoordelijkheden. Een rechter in opleiding heeft doorgaans een startsalaris tussen de 3000 en 4000 bruto per maand.
Eigen bedrijf starten als Rechter
Als startende zzp'er is het, na de inschrijving bij de Kamer van Koophandel (KvK), ook belangrijk om na te denken over de juiste verzekeringen. Afhankelijk van het type bedrijf en werkzaamheden kunnen verschillende belangrijke verzekeringen relevant zijn als Rechter, waaronder:
- Arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV)
- Bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering (AVB)
- Beroepsaansprakelijkheidsverzekering (BAV)
Boekhoudprogramma vergelijken Rechter
Gebruik een online boekhoudprogramma voor uw adminstratie. Mijnzzp.nl helpt u als Rechter bij het maken van een keuze uit de verschillende programma's.
Klik hier om boekhoudsoftware te vergelijken voor een Rechter.
Mijnzzp.nl