Sociaal rechercheur

Informatie over het beroep, opleidingen, competenties, arbeidsmarkt en meer...

za, 21 dec 2024Team Mijnzzp

Beroep sociaal rechercheur

Een sociaal rechercheur of sociaal opsporingsambtenaar is verantwoordelijk voor het opsporen en voorkomen van bijstandsfraude en andere sociale fraude. Ook het opstellen van terugvordering plannen bij fraude kan tot het takenpakket behoren van een sociaal rechercheur. Enkele voorbeelden van sociale fraude zijn zwartwerken, woonfraude, al dan niet in combinatie met het verzwijgen van eigen vermogen of het niet opgeven van andere inkomsten. Een sociaal rechercheur mag diverse opsporingsmethodes inzetten als hij of zij het vermoeden heeft van fraude, zonder de betreffende persoon in te lichten. Ook het vergaren van informatie, zoals het ondervragen van getuigen of buurtbewoners is toegestaan. Bij ernstige zaken kan de sociaal rechercheur een proces-verbaal opstellen voor strafrechtelijke vervolging. In het kort kunnen we de werkzaamheden van een sociaal rechercheur het beste omschrijven als het voorkomen, opsporen en stoppen van uitkeringsfraude. Als sociaal rechercheur heb je niet alleen te maken met particulieren, omdat ook bedrijven betrokken kunnen zijn bij fraude. Denk bijvoorbeeld aan ondernemers die geen werknemerspremies afdragen. Fraude is een ruim begrip en er bestaan veel verschillende manieren van fraude. Hoe een sociaal rechercheur precies onderzoek uitvoert naar mogelijke uitkeringsfraude kan verschillen per dossier, echter gaan de bevoegdheden van sociaal rechercheurs tegenwoordig wel ver. De laatste jaren hebben sociaal rechercheurs steeds meer taken en bevoegdheden gekregen. Denk bijvoorbeeld aan het verrichten van onderzoek, het ondersteunen van bijstandsconsulenten tijdens spreekuren, het deelnemen aan huiszoekingen en aan het delen van informatie aan andere instanties, zoals de belastingdienst en de politie. Sociaal rechercheurs hebben als belangrijke taak het voorkomen en opsporen van fraude met betrekking tot uitkeringen. Uitkeringsfraude is ongewenst, omdat dit de samenleving veel geld kost.

Wat doet een sociaal rechercheur

Een sociaal rechercheur is dus een rechercheur die werkzaam is voor de sociale dienst of andere opsporingsdienst. Het is niet zo dat sociaal rechercheurs voor de politie werkzaam zijn, ondanks dat sociaal rechercheurs de term rechercheur gebruiken. De meeste sociaal rechercheurs zijn werkzaam als buitengewoon opsporingsambtenaar. Dit houdt in dat een sociaal rechercheur alleen overtredingen en strafbare feiten mag onderzoeken en vervolgen, die passen binnen het werkgebied. Een rechercheur van de politie is werkzaam als algemeen opsporingsambtenaar en mag alle overtredingen en strafbare feiten onderzoeken en vervolgen. Dit neemt niet weg dat sociaal rechercheurs vergaande bevoegdheden hebben, die zelfs verder gaan dan alleen het strafrecht. Een sociaal rechercheur mag handhavend en bestuursrechtelijk optreden om fraude te stoppen of om onrechtmatig verkregen uitkeringen terug te vorderen. Vanzelfsprekend kan een sociaal rechercheur wel samenwerken met de politie om fraude te onderzoeken. Daarnaast kan een sociaal rechercheur samenwerken met gemeentes. Denk in dat geval bijvoorbeeld aan het samenwerken met een bijstandsconsulent. Zoals eerder omschreven kan een sociaal rechercheur ook betrokken zijn bij gesprekken als de bijstandsconsulent een vermoeden heeft van fraude.

Onderzoek sociale recherche

Als een sociaal rechercheur fraude constateert kan dit vervelende gevolgen hebben, omdat meestal al het onterecht verkregen geld terugbetaald moet worden inclusief een forse boete. In veel gevallen zullen de betrokkenen in de financiële problemen raken, omdat het om grote bedragen gaat. De diverse opsporingsbevoegdheden van sociaal rechercheurs gaan tegenwoordig ver. Denk bijvoorbeeld aan het opvragen van informatie bij de Belastingdienst, UWV, de Rijksdienst voor het Wegverkeer of aan het controleren hoeveel water een huishouden precies gebruikt. Ook het uitvoeren van onaangekondigde huisbezoeken behoort tot de werkzaamheden van een sociaal rechercheur. Ook het controleren van zwartwerkers is een taak van sociaal rechercheurs, omdat inkomsten opgegeven moeten worden. Denk bijvoorbeeld aan het volgen van mogelijke fraudeurs, om te bekijken wat ze precies doen overdag. Er zijn voldoende voorbeelden te vinden van mensen die op deze manier betrapt zijn op fraude. Afhankelijk van de situatie, kan je in sommige gevallen in aanmerking komen voor gesubsidieerde mediation en rechtsbijstand. In dat geval krijg je een pro deo advocaat toegewezen.

Voorkomen, opsporen en stoppen van sociale fraude

De sociale recherche is in de kern verantwoordelijk voor het voorkomen, opsporen en stoppen van sociale fraude. Hoe de sociale recherche dat precies doet kan per dossier verschillen. Het is niet zo dat mogelijke fraudeurs iets hoeven te merken van het onderzoek. Een sociaal rechercheur kan bijvoorbeeld ook eerst digitaal rechercheren zonder dat de betrokkenen hier iets van merken. Pas als er sprake is van een reëel vermoeden van fraude zullen er andere opsporingsmethodes toegepast worden. Bijstandsfraude is tegenwoordig breed te noemen en gaat verder dan het niet opgeven van inkomsten. Denk bijvoorbeeld ook aan het niet opgeven dat je samenwoont of aan het feitelijk wonen op een ander adres dan opgeven aan de sociale dienst. Als er sprake is van bijstandsfraude kan een uitkeringsinstantie of gemeente de uitkering tijdelijk verlagen, tijdelijk stoppen of in het geheel stoppen. In de meeste gevallen is de boete bij bijstandsfraude net zo hoog als de gehele onterecht verkregen uitkering.

Opsporingsbevoegdheden sociaal rechercheur:

Administratieve opsporing (controle).
Buurtonderzoek.
Camera's plaatsen.
Getuigen verhoren.
Sociale media controleren.
Telefoons afluisteren.
Verdachten heimelijk volgen.
Verdachten aanhouden voor verhoor op politiebureau.

Film: bijverdienen op Marktplaats

Opleidingen tot sociaal rechercheur

Wie een carrière ambieert als sociaal rechercheur kan kiezen uit verschillende soorten opleidingen, maar deze zijn doorgaans wel minimaal op Hbo-niveau. Denk bijvoorbeeld aan de hbo-opleiding Sociale Zekerheid of aan een juridische hbo-opleiding. Daarnaast is het certificaat Buitengewoon Opsporingsambtenaar verplicht. Een achtergrond als belastinginspecteur of als rechercheur is binnen dit beroep denkbaar. Zie voor meer informatie ook de website Landelijk Contact Sociaal Rechercheurs (LCSR). Wanneer je gaat starten als zzp'er met je eigen bedrijf, dan is het belangrijk om de boekhouding op een goede manier op te zetten. Dit kan tegenwoordig het beste bereikt worden door het gebruik van online boekhouden. Hiervoor is het wel belangrijk om eerst de verschillende online boekhoudpakketten met elkaar te vergelijken. Zo kom je uiteindelijk tot het beste online boekhoudprogramma.

Bedrijven waar een sociaal rechercheur werkzaam kan zijn

Een sociaal rechercheur is een ambtenaar die werkzaam is voor de sociale dienst van een gemeente of andere uitkeringsinstantie. Het komt tegenwoordig ook voor dat gemeentes en andere uitkeringsinstanties gebruikmaken van detectives om bijstandsfraude op te sporen. In sommige gevallen kan een sociaal rechercheur ook aangemerkt worden als bedrijfsrechercheur.

Competenties sociaal rechercheur

De belangrijkste competentie van een sociaal rechercheur is dat je beschikt over onderzoeksvaardigheden. Daarnaast moet een sociaal rechercheur beschikken over voldoende juridische kennis, omdat je te maken hebt met wet- en regelgeving. Ook je communicatieve vaardigheden moeten goed zijn, omdat je met veel verschillende mensen te maken krijgt. Algemeen belangrijke woorden zijn flexibiliteit, ondervragen, controleren, inspecteren, analytisch, analyseren, veldwerk, plannen, organiseren en conflictbeheersing.

Arbeidsmarktperspectief en doorgroeimogelijkheden als sociaal rechercheur

Het arbeidsmarktperspectief van een sociaal rechercheur is over het algemeen goed te noemen als je beschikt over de juiste opleidingen. De laatste jaren is er steeds meer vraag naar sociaal rechercheurs vanuit verschillende instanties. Daarnaast bestaan er tegenwoordig steeds meer particuliere recherchebureaus, waardoor het verkrijgen van een baan in de meeste gevallen geen probleem is. De doorgroeimogelijkheden van een sociaal rechercheur zijn sterk afhankelijk van je eigen competenties en opleidingsniveau. Denk bijvoorbeeld aan het fungeren als teamleider.

Arbeidsvoorwaarden en salaris sociaal rechercheur

Er zijn geen specifieke voorbeelden te geven van de arbeidsvoorwaarden, omdat je voor verschillende soorten instanties werkzaam kunt zijn als sociaal rechercheur. Een sociaal rechercheur zal over het algemeen een salaris verdienen tussen de 3000 en 3800 euro bruto per maand, afhankelijk van leeftijd, opleidingen en specifieke verantwoordelijkheden.

Eigen bedrijf starten als Sociaal rechercheur

Als startende zzp'er is het, na de inschrijving bij de Kamer van Koophandel (KvK), ook belangrijk om na te denken over de juiste verzekeringen. Afhankelijk van het type bedrijf en werkzaamheden kunnen verschillende belangrijke verzekeringen relevant zijn als Sociaal rechercheur, waaronder:

Boekhoudprogramma vergelijken Sociaal rechercheur

Gebruik een online boekhoudprogramma voor uw adminstratie. Mijnzzp.nl helpt u als Sociaal rechercheur bij het maken van een keuze uit de verschillende programma's.

Klik hier om boekhoudsoftware te vergelijken voor een Sociaal rechercheur.

Mijnzzp.nl

Sidebar