Team Mijnzzp

Zuidas Amsterdam

Er zijn sterke aanwijzingen dat een ontruimingsalarmsysteem met een gesproken bericht het meest serieus wordt genomen ten opzichte van een alarm met alleen een toonsignaal. Dat stellen Margrethe Kobes, senior onderzoeker bij het NIFV en Kees van Toer, divisiemanager bij Protec Brandbeveiliging BV.

De meeste dodelijke slachtoffers bij brand zijn te wijten aan inhalatie van rook en giftige verbrandingsgassen. Een snelle start van de ontvluchting is dan ook essentieel. Een situatie van ontvluchting bij een brandalarm leidt echter veelal tot een verhoogd stressniveau. Het verhoogde stressniveau bij brand kan veroorzaakt worden door een overschrijding van de informatieverwerkingscapaciteit of een confrontatie met een onbekende situatie. Maar ook het doordringende geluid van het alarmsignaal kan tot stress leiden. Te veel psychische stress heeft een negatief effect op de besluitvorming en de reactie van mensen. Daarom is het van belang om bijkomende stress - veroorzaakt door een onduidelijke ontruimingssituatie - te vermijden.

Eisen voor ontruimingsalarminstallaties

Volgens het Gebruiksbesluit 2008 moet een ontruimingsalarminstallatie voldoen aan de NEN 2575 'Brandveiligheid van gebouwen - Ontruimingsinstallaties - Systeem- en kwaliteitseisen en projecteringsrichtlijnen' en aan een door burgemeester en wethouders goedgekeurd programma van eisen. Een installatie kan zijn uitgevoerd met stil alarm (met attentiepanelen en optische signaalgevers), luid alarm (met akoestische signaalgevers) of een combinatie van stil en luid alarm. In een gebouw waarin veel mensen aanwezig zijn is een omroepinstallatie voor gesproken mededelingen, een zogeheten A-systeem, vereist. Bij een A-systeem is de ontruimingsalarminstallatie gekoppeld aan een brandmeldinstallatie, waarbij de voeding van beide installaties gescheiden van elkaar moeten worden uitgevoerd. Een B-systeem is een standaardsysteem met uitsluitend toonsignalen en is tegenwoordig meestal geïntegreerd in een brandmeldsysteem.

Uit diverse onderzoeken blijkt dat een ontruimingssignaal geen duidelijke aanwijzing voor brand is. Zo blijken sommige mensen (ongeveer 30 procent) het signaal niet te herkennen. Verder negeert de ruime meerderheid (ongeveer 61 procent) het signaal of gaat eerst op zoek naar aanvullende informatie. Dit komt onder andere doordat slechts weinig mensen het signaal als een echte brandsituatie interpreteren. Uit een Amerikaans onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat slechts 15 procent een brandalarm ook als zodanig opvat. Terwijl 42 procent het alarm doorgaans interpreteert als ontruimingsoefening, 24 procent als een test van het alarmsysteem en 18 procent als een 'loos alarm'.

Gesproken mededeling noodzaak of niet?
Er zijn sterke aanwijzingen dat een ontruimingsalarmsysteem met een gesproken bericht, of informatie van een persoon die gerichte aanwijzingen geeft, het meest serieus wordt genomen ten opzichte van een alarm met alleen een toonsignaal. Een ontruimingsalarmsignaal met gesproken mededeling kan daarom niet alleen in grote gebouwen, waarvoor een type A-systeem verplicht is, maar ook in andere typen gebouw wenselijk zijn. Het verdient dan ook aanbeveling om de noodzaak van gesproken mededeling in ontruimingsalarmsignalen nader te verkennen.

Mijnzzp.nl