De balans in de boekhouding toont de financiële situatie van de onderneming op dit moment. Op de balans vind je alle schulden, bezittingen en het eigen vermogen. De balans maakt een belangrijk onderdeel uit van de boekhouding en de jaarrekening. De balans bestaat uit twee onderdelen, namelijk de activa en de passiva. De balans in de boekhouding moet op ieder moment evenwichtig zijn. Het is van belang te begrijpen wat balans betekent en hoe je een balans kunt opstellen, aangezien dit belangrijke informatie biedt over je onderneming. In dit artikel leggen we uit wat balans is.
De balans is een belangrijk financieel overzicht dat de financiële positie van een bedrijf op een specifiek moment weergeeft. Het biedt inzicht in de activa, verplichtingen en het eigen vermogen van een bedrijf, en speelt een cruciale rol bij het beoordelen van de financiële gezondheid en prestaties van een bedrijf. Een beginbalans opstellen is belangrijk om de liquiditeit en solvabiliteit van de onderneming te kunnen vaststellen. Een bedrijfsbalans is op ieder moment een momentopname. De balans bestaat uit de activa (debetzijde) en passiva (creditzijde).
Inhoudsopgave:
- Waarom heb je een balans nodig?
- Duidelijk overzicht van de financiering
- Wat is immateriële vaste activa?
- Wat is Materiële vaste activa?
- Wat is activa en passiva op je balans
- Wat is activa?
- Wat is passiva?
- Wat is eigen vermogen op de balans?
- Wat is vreemd vermogen op de balans?
- Wat zijn liquide middelen?
- Hoe maak je de balans?
- Is het maken van de balans verplicht?
- Wat is dan de balanswaarde?
- Is het opstellen van de balans moeilijk?
- Maak gebruik van online boekhouden voor de balans
- Starten met de openingsbalans
- Waarom moet de balans in evenwicht zijn?
- Jaarrekening met een eenmanszaak
Waarom heb je een balans nodig?
De balans maakt het mogelijk alle bezittingen, schulden en het eigen vermogen in één oogopslag te bekijken. Op de balans vind je alle financiële informatie die relevant is voor jouw onderneming (activa en passiva). De balans maakt een belangrijk onderdeel uit van de jaarrekening. De jaarrekening wordt onder andere samengesteld op basis van de balans en de winst- en verliesrekening. Deze boekhoudkundige gegevens zijn onder andere nodig voor het doen van de aangifte inkomstenbelasting. Een andere benaming voor balans is ook wel de balansrekening.
Duidelijk overzicht van de financiering
De balans geeft dus inzicht in alle bezittingen en schulden. Dit kan weer belangrijk zijn wanneer je in aanmerking wilt komen voor financiering. Als je een bank of andere investeerder wilt overtuigen om in jou te investeren, moet je duidelijk aantonen dat je onderneming gezond is en dat er sprake is van een goede balans. Op basis van de balans kan een mogelijke kredietverstrekker zien of jouw onderneming winstgevend is en hoe groot de kans is dat ze hun investering terugkrijgen.
Wat is immateriële vaste activa?
- Immateriële vaste activa zijn activa die geen fysieke vorm hebben en niet tastbaar zijn. Ze vertegenwoordigen niet-materiële rechten, privileges of voordelen die een bedrijf bezit en die economische waarde hebben. Denk bijvoorbeeld aan merkrechten, octrooien, auteursrechten en aan softwarelicenties.
Wat is Materiële vaste activa?
- Materiële vaste activa zijn activa met een tastbare vorm en een langdurig gebruik binnen een bedrijf. Ze vertegenwoordigen fysieke eigendommen die worden gebruikt bij de productie, levering van goederen of diensten, of voor administratieve doeleinden. Materiële vaste activa hebben een langere levensduur en worden niet primair aangehouden voor verkoop in de normale bedrijfsvoering. Voorbeelden hiervan zijn onder andere gebouwen, rond, vervoermiddelen en inventaris.
Wat is activa en passiva op je balans
- Zoals eerder omschreven bestaat de balans uit twee onderdelen, de activa en de passiva. De totalen van de activa en passiva moeten op ieder moment gelijk aan elkaar zijn. Wanneer de activa en passiva niet gelijk zijn aan elkaar, is er sprake van een onbalans. In dat geval is belangrijk om de onbalans te analyseren en op te lossen.
Wat is activa?
- De activa zijn de bezittingen van de onderneming. Op de balans vind je onder andere vaste activa, zoals gebouwen of machines. Ook worden voorraden, debiteuren en banktegoeden tot de activa gerekend. Tot slot zijn er ook immateriële activa, zoals auteursrechten of octrooien.
Wat is passiva?
- De passiva zijn de schulden van de onderneming. Op de balans vind je onder andere vlottende schulden, zoals leveranciersschulden of bankleningen. Ook de belastingdienst en andere crediteuren kunnen schuldeisers zijn van je onderneming. Tot slot vind je ook het eigen vermogen op de balans. Het eigen vermogen is het bedrag dat de ondernemer inlegt in de onderneming.
Wat is eigen vermogen op de balans?
- Eigen vermogen op de balans is het deel van de activa van een bedrijf dat toebehoort aan de eigenaren of aandeelhouders van het bedrijf. Het vertegenwoordigt het resterende belang in de activa van het bedrijf na aftrek van de verplichtingen.
- Het eigen vermogen wordt ook wel het nettovermogen, de nettowaarde of het eigen kapitaal genoemd. Het wordt berekend door de totale activa van het bedrijf te verminderen met de totale verplichtingen. Het eigen vermogen wordt vaak weergegeven als een aparte post op de balans.
Wat is vreemd vermogen op de balans?
- Vreemd vermogen op de balans vertegenwoordigt de verplichtingen van een bedrijf aan externe partijen, zoals crediteuren, financiële instellingen of aandeelhouders. Het is het deel van het vermogen van een bedrijf dat toebehoort aan schuldeisers in plaats van aan de eigenaren of aandeelhouders. Vreemd vermogen omvat verschillende soorten financiële verplichtingen, waaronder kortlopende schulden, langlopende schulden en schulden aan aandeelhouders. Kortlopende schulden kunnen ook gewoon openstaande facturen betreffen.
Wat zijn liquide middelen?
- Liquide middelen zijn de contante geldbedragen en banktegoeden die direct beschikbaar zijn voor een bedrijf om aan zijn kortetermijnverplichtingen te voldoen. Het zijn de financiële middelen die gemakkelijk kunnen worden omgezet in contanten zonder noemenswaardig verlies van waarde of extra kosten. Liquide middelen omvatten bijvoorbeeld contant geld, banktegoeden en bijvoorbeeld waardepapieren die snel ingewisseld kunnen worden.
- Liquide middelen zijn van groot belang voor een bedrijf, omdat ze de mogelijkheid bieden om onmiddellijk aan betalingsverplichtingen te voldoen, operationele kosten te dekken en opportuniteiten te benutten. Dit noemt men op de balans ook wel vlottende activa.
’’Lees hier onze artikel met nog veel meer informatie over vaste activa, vlottende activa, passiva en liquide middelen.’’
Hoe maak je de balans?
- De balans kan op verschillende manieren worden gemaakt. Het is belangrijk dat je de balans zo maakt dat alle relevante informatie erin komt te staan. Een manier om de balans op te stellen, is door middel van een boekhoudprogramma. Een andere manier is door middel van een spreadsheet. Ook kun je de balans laten opstellen door je boekhouder.
- Wanneer je de balans opstelt, moet je er rekening mee houden dat de activa en de passiva gelijk aan elkaar moeten zijn. De meest eenvoudige manier is door het gebruiken van een boekhoudpakket. Hiermee zul je veel minder snel fouten maken.
Is het maken van de balans verplicht?
Het maken van de jaarlijkse balans is verplicht en nodig voor de winst- en verliesrekening. Zonder de balans heb je geen overzicht van de complete financiële situatie op een bepaald moment. Hierdoor kun je geen resultatenberekening maken en deze gegevens heb je nodig voor de aangifte inkomstenbelasting. Het is niet zo dat je de balans hoeft in te dienen bij de Belastingdienst. Wel heb je de cijfers nodig om de aangifte inkomstenbelasting te kunnen doen.
Grote bedrijven zijn wel verplicht om de jaarrekening inclusief de balans te deponeren bij de Kamer van Koophandel. Kleine ondernemers hebben hiermee niet te maken. Wel zijn kleine ondernemers verplicht om ieder jaar de balans te maken. De balans opstellen doen de meeste zzp'ers aan het einde van het jaar.
Voor het berekenen van de winst moet je rekening houden met:
- Alle zakelijke kosten.
- De afschrijvingen.
- Onderhanden werk (nog geen factuur verzonden).
- De activa.
- De passiva.
Samenwerkingsverband ondernemers
Ondernemers met een vennootschap onder firma of bijvoorbeeld een maatschap kunnen de resultatenrekening en de balans op verschillende manieren indienen:
- Op persoonlijk niveau.
- Op het niveau van het samenwerkingsverband.
Bij een samenwerkingsverband is het belangrijk dat je de resultatenrekening en de balans maakt volgens de gekozen aangiftevorm. Wanneer je dit gezamenlijk doet, dan is het belangrijk om het kapitaal- en winstaandeel duidelijk te specificeren.
Wat is dan de balanswaarde?
- De balanswaarde is de waarde waarvoor de activa en de passiva op de balans staan. De balanswaarde is in veel gevallen niet de werkelijke waarde. Ondernemers mogen geleidelijk afschrijven op bedrijfsmiddelen. Dit betekent dat de waarde van het bedrijfseigen vermogen en de schulden minder worden. Deze mindering is een fiscale aftrekpost.
’’Tip: Startende ondernemers mogen willekeurig afschrijven toepassen’’
Werkelijk waarde activa en passiva
- De balanswaarde hoeft dus niet de werkelijke waarde te zijn. De boekwaarde is vaak een ander bedrag dan de werkelijke waarde. Een auto heeft bijvoorbeeld na vijf jaar gewoon een bepaalde restwaarde. De afschrijvingstermijn kan wel per bedrijfsmiddel verschillen. Het afschrijven op bedrijfsmiddelen is aan strikte regels gebonden.
’’Zie onze handige boekwaarde en afschrijving calculator’’
Is het opstellen van de balans moeilijk?
- Wanneer je de boekhouding goed hebt bijgehouden, is het maken van de balans niet moeilijk. Wanneer de boekhouding niet klopt, kan het maken van de balans wel lastig zijn. In dat geval kun je beter een boekhouder of accountant inschakelen. Ondernemers moeten aan het einde van het jaar de balans opstellen. Dit is verplicht en nodig voor de winst- en verliesrekening. De winst-en-verliesrekening heb je weer nodig voor de aangifte inkomstenbelasting.
Maak gebruik van online boekhouden voor de balans
- Wanneer je gebruikmaakt van een boekhoudprogramma is het eenvoudig om de complete boekhouding bij te houden. Met een goed online boekhoudprogramma kun je eenvoudig zelf de balans en winst- en verliesrekening maken. Het maken van de balans is dus niet moeilijk meer. Het is vanzelfsprekend wel belangrijk om alle gegevens op de juiste manier in te voeren.
‘‘Tip: zzp'ers met een eenmanszaak zijn niet verplicht om een jaarrekening te maken. Een balans- en winst- en verliesrekening is voldoende. Een kostbare jaarrekening laten maken door een boekhouder is dus niet nodig.’’
Starten met de openingsbalans
Er zijn jaarlijks veel zzp'ers die een eenmanszaak beginnen. Wanneer je start met je eigen onderneming, is het belangrijk dat je ook gelijk de openingsbalans opstelt. Dit noemt men ook wel de beginbalans. In de beginbalans geef je aan wat de bezittingen en schulden zijn van de onderneming op het moment dat je start met je bedrijf. Een startende ondernemer kan natuurlijk ook beginnen met een lege beginbalans. De balans moet op ieder moment in evenwicht zijn.
Waarom moet de balans in evenwicht zijn?
De balans moet in evenwicht zijn, omdat deze de financiële positie van een bedrijf op een bepaald moment weergeeft. Het is een overzicht van de activa, verplichtingen en het eigen vermogen van een bedrijf. Een evenwichtige balans betekent dat de totale waarde van de activa van het bedrijf gelijk is aan de totale waarde van de verplichtingen en het eigen vermogen. Dit ook de belangrijkste reden dat grote bedrijven dubbel boekhouden moeten toepassen.
Jaarrekening met een eenmanszaak
- Ondernemers met een eenmanszaak hoeven geen volledige jaarrekening op te stellen. Alleen de balans en de resultatenrekening zijn nodig voor de aangifte inkomstenbelasting. Kleine ondernemers zijn al jaren niet meer verplicht om een volledige jaarrekening te maken. Ook zijn zzp'ers en andere kleine ondernemers niet verplicht om een jaarverslag te maken. Een jaarverslag is alleen van toepassing op grote ondernemingen. Zzp'ers hebben te maken met de vorm vereenvoudigde boekhouden.
De balans moet dus in evenwicht zijn. Is dit niet het geval, dan heb je ergens een fout gemaakt of ben je iets vergeten in te voeren.
Het maken van de balans is nodig voor de aangifte inkomstenbelasting.
Mijnzzp.nl