Heb je een eigen onderneming, ben je freelancer of zzp’er? Vanaf 2024 moet je mogelijk verplicht een arbeidsongeschiktheidsverzekering (ook wel AOV genoemd) afsluiten. We zetten op een rijtje wat de plannen zijn en wat deze voor jou betekenen.
Uit het recentelijke pensioenakkoord van vakbonden en het kabinet zijn eventuele plannen voor een verplichte AOV bekend gemaakt. Het is nog niet helemaal rond hoe dit er precies uit komt te zien, maar wat we wel weten is dat de AOV via verzekeraars, zoals we ‘m op dit moment kennen, niet verdwijnt.
Wat we weten we over de verplichte AOV voor zzp’ers
Waarom een verplichte AOV?
Er bestaan diverse argumenten voor het invoeren van een verzekeringsplicht voor zzp’ers. Een daarvan is dat zowel de overheid als vakbonden graag zien dat alle werkenden, zowel zelfstandige ondernemers als werknemers in loondienst, vanuit sociaal oogpunt bescherming moeten hebben geregeld, tegen de financiële gevolgen van arbeidsongeschiktheid.
Oneerlijke concurrentiestrijd met werknemers in loondienst
Uit de Zelfstandigen Enquête Arbeid van TNO en het CBS bleek dat in 2019 twee op de vijf zzp'ers geen arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) hadden. Volgens vakbonden zijn zij daarom relatief goedkoop vergeleken met loondienst en kan dit leiden tot een oneerlijke concurrentiestrijd.
Acceptatieplicht voor iedereen
Verzekeraars dragen het risico. Daarom staan het hen momenteel vrij om aanvragen voor een AOV af te wijzen van zzp’ers die bestaande medische klachten hebben, zwaardere beroepen uitoefenen, of een hogere leeftijd hebben. De verplichte AOV brengt hier verandering in en zorgt dat iedereen zich kan verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid.
Financieel glad ijs
In tegenstelling tot loondienst, zijn er een stuk minder opties voor zzp’ers om op terug te vallen als zij niet meer kunnen werken door arbeidsongeschiktheid. Als je ernstig ziek wordt, minder moet werken door de gevolgen van een ongeval, of een burn-out krijgt, kun je als zzp’er minder rekenen op steun van de overheid.
Om je vaste lasten en rekeningen te kunnen blijven betalen, zul je op dit moment als je geen AOV hebt afgesloten, op spaargeld of bijvoorbeeld het inkomen van een partner moeten kunnen terugvallen, wat niet voor elke ondernemer vanzelfsprekend is. Een ongeluk zit in een klein hoekje! Door de invoer van een verplichte AOV zullen minder zzp’ers in financiële problemen komen door arbeidsongeschiktheid.
Wat betekent de verplichte AOV in voor zzp’ers in de toekomst?
Iedereen die zich bezorgd maakt over de bovenstaande aspecten, kan tot nu toe nog opgelucht ademhalen. De invoer van de AOV verzekeringsplicht is in de praktijk namelijk lastiger dan gedacht. De unieke risico’s van zzp’ers maakt dat een algemene dekking niet werkt en de plannen zijn nog niet rond totdat dit is opgelost.
Voor wie zal de verplichte AOV gelden?
De verzekeringsplicht zal hoogstwaarschijnlijk gelden voor zzp'ers, ondernemers beroepsbeoefenaars (inkomsten uit overige werkzaamheden), directeuren, grootaandeelhouders en meewerkende echtgenoten. Onder voorbehoud zullen zelfstandigen mét personeel ook onder de invoer van de verplichte AOV vallen.
Wat zal het gaan kosten?
De maandelijkse premie zal worden gebaseerd op je inkomen als zzp’er, tot 8% van je totale inkomen. Het zal aftrekbaar worden van de belasting en de premie per maand zal maximaal rond € 220 zijn.
Bij wie ben je verzekerd?
De Belastingdienst zal de premie innen, maar de uitvoering ligt bij het UWV. Ook de trajecten voor re-integratie zullen worden geregeld door het UWV.
Wat is de dekking?
De verplichte AOV dekt, vergelijkbaar met het wettelijk minimumloon, 70% van het laatstverdiende inkomen, maximaal € 1650 bruto. Ook zzp’ers met een lager inkomen zullen een AOV moeten afsluiten, waarbij er rekening wordt gehouden met het gemiddelde inkomen van de afgelopen drie jaar.
Kan ik mijn eigen risico kiezen?
Wanneer het gaat om een AOV, kies je voor een eigen risicoperiode, ook wel wachttijd genoemd. De standaard periode voor de verplichte AOV, hoe het er op het moment naar uitziet, is 52 weken. Dit betekent dat je minimaal 52 weken moet kunnen terugvallen op bijvoorbeeld spaargeld. Mocht je dat niet hebben of juist een langere eigen risicoperiode willen, kun je dit ook aanpassen naar 26 of 104 weken. Dit zie je terug in je maandelijkse premie. Je kunt je inkomen verzekeren tot maximaal € 30.000 per jaar.
Wat er dus niet veranderd bij de invoering van een verplichte AOV is dat het nog steeds belangrijk is dat je als zzp’er zelf een financieel vangnet opbouwt, bijvoorbeeld in de vorm van spaargeld. Ook als je een hoger inkomen wilt verzekeren of je vaste lasten hoger liggen dan de dekking, zul je zelf moet zorgen dat je de uitkering kunt aanvullen.
Hoe lang krijg ik een uitkering in geval van arbeidsongeschiktheid?
De uitkering bij arbeidsongeschiktheid loopt tot AOW-leeftijd. In de tussentijd wordt er uiteraard gekeken naar gangbare arbeid. In andere woorden, er wordt onderzocht naar wat voor werk je nog wel kunt doen, ook al is dit misschien anders dat wat je op dit moment doet.
Meer keuzevrijheid met een particuliere AOV
Een belangrijk detail in de plannen voor een verplichte AOV is dat je nog steeds de vrijheid hebt om zelf een AOV te kiezen bij een particuliere verzekeraar. In dat geval hoef je dus niet de algemene premie en dekking van het UWV te accepteren.
Een AOV via een verzekeraar heeft voor zzp’ers een aantal voordelen:
1. Het UWV kijkt bij re-integratie niet per se naar jouw sector
Als je tijdelijk of gedeeltelijk arbeidsongeschikt raakt, wil je natuurlijk het liefst weer zo snel het werk kunnen doen waar jij passie voor hebt. In het huidige voorstel wordt bij re-integratie geen rekening gehouden met jouw beroepsgroep, opleiding en ervaring, maar enkel met of je enige vorm van werk kan doen. Particuliere verzekeraar hebben hier een stuk meer ervaring mee en kijken juist wel naar mogelijkheden voor het re-integreren in jouw gewenste sector.
2. Meer dekking voor minder premie
Als je geen lichamelijk zwaar werk doet als zzp’er, dan loopt je relatief minder risico om arbeidsongeschikt te raken. In dat geval betaal je minder premie als je voor een AOV via een verzekeraar kiest.
3. Meer vrijheid en opties
Als je zelf een AOV selecteert in plaats van de AOV via het UWV, heb je zelf meer de touwtjes in handen wanneer het gaat om de hoogte van je premie, je uitkering, hoe lang je een uitkering ontvangt of hoe lang je zonder uitkering kan rondkomen.
Dan loop je in de tussentijd het risico om arbeidsongeschikt te raken, zonder daarvoor verzekerd te zijn. Tot 2024 kan er een hoop gebeuren. Daarom is het slim om als zzp'er nu al iets te regelen.
Nog geen AOV?
Heb je nog geen AOV omdat je de plannen voor de verzekeringsplicht voor zzp’ers afwacht? Houd er rekening mee dat zolang er nog geen akkoord is, je tot die tijd zelf een vangnet zult moeten regelen of spaargeld moet opbouwen voor als eventueel je arbeidsongeschikt raakt. Volgens het SEO Economisch Onderzoek kan slechts 30% van de zzp'ers het inkomensgat niet opvangen mocht er iets gebeuren.
Wat gebeurt er met mijn huidige AOV?
Heb je al een arbeidsongeschiktheidsverzekering of ontvang je een uitkering omdat je arbeidsongeschikt bent? Dan hoef je je AOV niet direct op te zeggen. Bij de invoering van de verplichte AOV zal wel een speciaal toetsingskader worden ingevoerd waarbij bestaande verzekeringen minimaal hetzelfde moeten dekken als de AOV van het UWV. Dit geldt ook in het geval je tussen nu en dan een AOV wilt afsluiten.
Over dit artikel
Dit artikel is geschreven in samenwerking met Insify. Insify is opgericht door een team van ondernemers met een missie: zakelijke verzekeringen eerlijker, betaalbaarder en transparanter maken.
Met de arbeidsongeschiktheidsverzekering van Insify stel zelf je dekking samen en heb je meer controle over de hoogte van je premie en uitkering. De voordelen:
- Geen complexe voorwaarden of verborgen kosten.
- Verzeker je vaste lasten in plaats van je inkomen, da's simpeler en goedkoper.
- Kies voor geen indexering en betaal elk jaar hetzelfde bedrag, in plaats van een jaarlijkse verhoging.
- Als goedkoopste getest door onafhankelijk onderzoeksbureau MoneyView.
Benieuwd naar jouw AOV premie? Ga naar Insify.nl en bereken je premie binnen 60 seconden.
Mijnzzp.nl